Podstawowe założenia Polskiej Fundacji Rodzinnej

31 marca 2023

Polska Fundacja Rodzinna to nowy mechanizm w polskim porządku prawnym. Jej powstanie wynikło z braku rozwiązań, które pozwalają na budowanie wielopokoleniowych firm rodzinnych. Nowo powstała instytucja będzie podmiotem posiadającym osobowość prawną z siedzibą na terytorium Polski, a jej konstrukcja prawna opierać się będzie na założeniu, że biznes i rodzina są strukturami formalnie odseparowanymi od siebie. Aktywa rodzinne staną się własnością Fundacji Rodzinnej.

Głównym założeniem dotyczącym jej funkcjonowania jest zabezpieczenie Fundatora (założyciela) oraz jego najbliższych zapobiegając rozdrobieniu majątku oraz jego wyprzedaniu. Fundacja działać ma jak rodziny sejf, którego celem jest zapewnienie rodzinie środków finansowych, przy jednoczesnej realizacji wizji fundatora co do przyszłości biznesu rodzinnego oraz dbaniu o wartości przez niego przyjęte.

Instytucja ta ma docelowo minimalizować ryzyko nieudanej sukcesji oraz chronić przed jej ewentualnymi skutkami. Podstawowym aspektem działalności fundacji rodzinnej jest gromadzenie i pomnażanie rodzinnego kapitału oraz zapewnienie ciągłości przedsiębiorstwa prywatnego w celu zabezpieczenia potrzeb rodziny, ale także innych wskazanych osób. Istota jej działania skupia się na  gromadzeniu mienia, zarządzania nim w interesie beneficjentów fundacji oraz spełniania świadczeń na rzecz tych beneficjentów.

Fundacja rodzinna może prowadzić działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy Prawo Przedsiębiorców. Będzie ona posiadała status podatnika CIT, jednak będzie podmiotowo zwolniona z tego podatku. Co do zasady, nie będzie ona, więc opodatkowana podatkiem dochodowym tak długo, jak będzie prowadziła działalność gospodarczą, której zakres obejmować może wyłącznie:

  • zbywanie mienia, jeśli nie zostało ono nabyte wyłącznie w celu dalszego zbycia;
  • wynajmowanie i dzierżawienie nieruchomości;
  • przystępowanie do spółek handlowych i funduszy inwestycyjnych;
  • nabywanie i zbywanie papierów wartościowych;
  • udzielanie pożyczek podmiotom powiązanym;
  • obrót zagranicznymi środkami płatniczymi należącymi do fundacji rodzinnej w celu dokonywania płatności związanych z działalnością fundacji;
  • prowadzenie gospodarstwa rolnego.

Podjęcie przez fundację rodzinną działalności gospodarczej w innym zakresie niż ten dozwolony ustawowo, spowoduje konieczność opodatkowania tego rodzaju działalności według sankcyjnej 25% stawki CIT.

Z założenia instytucja ta nie jest rozwiązaniem dedykowanym do bieżącej działalności operacyjnej, więc nie służy do płynnego transferu środków majątkowych między fundacją a założycielem lub beneficjentami. Będzie to jednak dobre rozwiązanie dla osób, które chcą zabezpieczyć i skonsolidować swój majątek oraz osób planujących utrzymanie rozwoju biznesu w tej samej formule w perspektywie wielu lat, a nawet pokoleń.